Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| 1 Christus voorseght de verwoestinge des tempels, ende der stadt Ierusalem. 5 Daer by voegende de swaricheden ende teeckenen, die voor ende ontrent de selve souden geschieden. 10 ende vertroost tusschen beyden de sijne met den geluckigen voortganck des Euangeliums, ende met den bystant des H. Geests, haer vermanende tot volstandicheyt. 14 Hy wijstse op de Prophetie Daniels, ende raedt haer in tijdts te vluchten, om die groote elende te ontgaen. 21 waerschouwt tegen de verleydinge ende mirakelen der valscher Christi, ende Propheten. 24 Beschrijft voorders de teeckenen van het eynde der werelt, ende sijne toekomste ten oordeel, waer van de dagh alleen den Vader bekent is. 33 ende vermaent daerom tot gestadigh waecken ende bidden. |
| |
| 1 ENde als hy a uyt den Tempel 1 ginck, seyde een van sijne Discipelen tot hem, Meester, siet 2 hoedanige steenen, ende hoedanige gebouwen! |
| a Matth. 24.1. Luc. 21.5. |
| 1 N. om te gaen na Bethanien, gelijck blijckt uyt het 3 vers ende c. 14.3. |
| 2 D. hoe overgroote ende schoone steenen dit zijn, daer de tempel van getimmert is: want die 25 cubiten lanck, ende 8 hooch, ende 12 breedt waren. Siet Ioseph. Antiq. l. 15. c. 14. Dit seggense met verwonderinge. |
| |
| 2 Ende Iesus antwoordende seyde tot hem, Siet ghy dese groote gebouwen? [b] Daer en sal niet [eenen] 3 steen op den [anderen] steen gelaten worden, die niet 4 afgebroken en sal worden. |
| b Luc. 19.44. 1.Reg. 9.7, 8. Mich. 3.12. |
| 3 Gr. steen op steen niet gelaten worden. |
| 4 Gr. los gemaeckt. |
| |
| 3 c Ende als hy geseten was op den olijfberch tegen den Tempel over, vraeghden hem Petrus, ende Iacobus, ende Ioannes, ende Andreas 5 alleen. |
| c Matth. 24.3. Luc. 21.7. |
| 5 Ofte, bezijden af, ofte, in’t bysonder. |
| |
| 4 d Seght ons wanneer sullen 6 dese dingen zijn? ende welck is het teecken wanneer dese dingen alle voleyndight sullen worden? |
| d Actor. 1.6. |
| 6 N. de verwoestinge der stadt ende des tempels van Ierusalem, ende oock de voleyndinge der werelt. siet Matth. 24.3. |
| |
| 5 Ende Iesus haer antwoordende begon te seggen, e Siet toe dat u niemant en verleyde. |
| e Ephes. 5.6. 2.Thes. 2.2, 3. Ierem. 29.8. 1.Ioan. 4.1. |
| |
| 6 Want vele sullen komen f 7 onder mijnen Name, seggende, Ick ben [de Christus], ende sullen vele verleyden. |
| f Ierem. 41.14. ende 23.21. |
| 7 Ofte, in, op mijnen name. Siet hier van, ende van de geheele antwoorde Christi, d’aenteeck. op Matth. 24.5. |
| |
| 7 Ende wanneer ghy sult hooren van oorlogen, ende geruchten van oorlogen, soo en wort niet verschrickt: want [dit] moet geschieden. Maer noch en is het eynde niet. |
| 8 g Want het [een] volck sal tegen het [ander] volck opstaen, ende het [een] Coninckrijck tegen het [ander] Coninckrijck, ende daer sullen aerdbevingen zijn 8 in verscheyden plaetsen, ende daer sullen hongers-nooden wesen, ende beroerten. Dese dingen zijn [maer] beginselen der smerten. |
| g Ies. 19.2. |
| 8 Gr. van plaetse tot plaetse. |
| |
| 9 h Maer 9 siet ghy voor u selven toe: want sy sullen u overleveren inde 10 Raedsvergaderingen, ende in de Synagogen: Ghy sult geslagen worden, ende voor Stadthouders ende Coningen sult ghy gestelt worden, om mijnent wille, haer tot een getuygenisse. |
| h Matth. 10.17. ende 24.9. Luc. 21.12. Ioan. 15.19. ende 16.2. Apoc. 2.10. |
| 9 Ofte, wacht ghy u selven. |
| 10 Gr. Synedria. siet daer van Mat. 5.22. ende 10.17. |
| |
| 10 Ende het Euangelium moet eerst gepredickt worden onder alle de volcken. |
| 11 i Doch wanneer sy u leyden sullen om u over te leveren, 11 soo en zijt te voren niet besorght, wat ghy spreken sult, noch en bedenckt het niet: maer soo wat u in die uyre gegeven sal worden, dat spreeckt. Want ghy en zijt het niet die spreeckt, maer 12 de heylige Geest. |
| i Matth. 10.19. Luc. 12.11. ende 21.14. |
| 11 Siet hier van d’aenteeckeninge op Matth. 10.19. |
| 12 N. die in ende door u spreeckt Matth. 10.20. |
| |
| 12 k Ende de [een] broeder sal den [anderen] broeder overleveren tot den doot, ende de vader het kindt: ende de kinderen sullen op staen tegen de ouders, ende sullense 13 dooden. |
| k Ezech. 38.21. Mich. 7.6. |
| 13 Ofte, ter doot brengen, doen dooden. |
| |
| 13 Ende ghy sult gehatet worden van 14 alle, om mijns naems wille: l maer wie volherden sal tot den eynde, die sal salich worden. |
| 14 D. van allerley soorten van ongeloovige menschen. |
| l Matth. 10.22. ende 24.13. Luc. 21.19. Apoc. 2.7, 10. |
| |
| 14 m Wanneer ghy dan sult sien den 15 grouwel der verwoestinge, daer van door den Propheet n Daniel gesproken is, staende 16 daer het niet en behoort (die het leest die mercke daer op) o alsdan die in Iudea zijn, dat’se vlieden op de bergen. |
| m Matth. 24.15. Luc. 21.20. |
| 15 Siet de verklaringe Matt. 24.15. |
| n Dan. 9.27. |
| 16 D. in de heylige plaetse, rontom Ierusalem. Matt. 24. vers 15. Luc. 21.20. |
| o Luc. 21.21. |
| |
| 15 Ende die op 17 het dack is, en kome niet af in het huys, noch en gae niet in, om yet uyt sijn huys wech te nemen. |
| 17 Siet hier van d’aenteeckeninge op Matth. 10.17. |
| |
| 16 Ende die 18 op den acker is, en keere niet weder 19 te rugge, om sijn kleedt te nemen. |
| 18 Ofte, in ’t veldt. |
| 19 Gr. tot die dingen die achter zijn. |
| |
| 17 Maer wee den bevruchten ende den soogenden [vrouwen] in die dagen. |
| 18 Doch biddet dat uwe vlucht niet en geschiede des winters. |
| 19 Want 20 die dagen sullen sulcke verdruckinge zijn, welcker gelijcke niet geweest en is van den beginne 21 der schepselen, die Godt geschapen heeft, tot nu toe, noch oock niet zijn en sal. |
| 20 D. d’eene verdruckinge sal op de andere sonder ruste volgen, so datter anders niet als enckele verdruckinge sal zijn. Siet diergelijcke maniere van spreken, Amos 5.20. Ioel 2.2. |
| 21 Gr. des schepsels. |
| |
| 20 Ende indien de Heere de dagen niet 22 vercort en hadde, geen vleesch en soude behouden worden: maer om der uytvercorenen wille, die hy heeft uytvercoren, heeft hy de dagen vercort. |
| 22 Siet hier van de aenteeck. op Matt. 24.22. |
| |
| 21 p Ende alsdan so yemandt tot u lieden sal seggen, Siet hier is de Christus: ofte siet, hy is daer, en gelooft het niet. |
| p Matt. 24.23. Luc. 21.8. |
| |
| 22 q Want daer sullen valsche Christi, ende valsche Propheten opstaen, ende sullen teeckenen ende wonderen 23 doen, om te verleyden, indien het mogelick waere, oock de uytvercorene. |
| q Deut. 13.1. 2.Thes. 2.11. |
| 23 Gr. geven. |
| |
| 23 Maer ghy lieden siet toe: Siet, ick hebbe u alles voorsegt. |
| 24 r Maer in die dagen, 24 na die verdruckinge, sal de Sonne verduystert worden, ende de Mane en sal haer schijnsel niet geven. |
| r Iesa. 13.10. Ezech. 32.7. Ioël 2.31. ende 3.15. Matth. 24.29. Luc. 21.25. Apoc. 6.12. |
| 24 Ende na dat de tijden der heydenen oock sullen vervult zijn, gelijck Lucas daer by voeght, Luc. 21.24. |
| |
| 25 Ende de sterren des hemels sullen daer uyt vallen, ende de crachten die in de hemelen [zijn], sullen 25 beweeght worden. |
| 25 Het Gr. woort beteeckent eygentlick een geweldige beweginge, gelijck als de zee op ende neder door winden ende tempeesten gedreven wordt. |
| |
| 26 s Ende alsdan sullen 26 sy den Sone des menschen sien, komende in de wolcken, met 27 groote cracht ende heerlickheyt. |
| s Matth. 16.27. ende 24.30. Dan. 7.10. Marc. 14.62. Luc. 21.27. Actor. 1.11. 1.Thes. 4.16. 2.Thes. 1.10. Apoc. 1.7. |
| 26 N. alle de volcken der aerden. Apoc. 1.7. |
| 27 Gr. vele. |
| |
| 27 Ende alsdan sal hy sijne Engelen uytsenden, ende sal sijne uytvercorene by een vergaderen 28 uyt de vier winden, van het uyterste der aerden, tot het uyterste des hemels. |
| 28 D. uyt de vier hoecken ofte gewesten der werelt, van het een eynde tot het ander. |
| |
| 28 t Ende leert van den vijgeboom dese gelijckenisse: wanneer nu sijnen tack 29 teer wort, ende de bladeren uytspruyten, so weet ghy dat de Somer na by is. |
| t Matth. 24.32. Luc. 21.29. |
| 29 Ofte, sappigh. |
| |
| 29 Alsoo oock ghy, wanneer ghy dese dingen sult sien geschieden, so weet dat 30 [het] na by voor de deure is. |
| 30 N. het Coninckrijcke Godts, gelijck by Luce 21.31. uytgedruckt wort. |
| |
| 30 Voorwaer ick segge u, dat 31 dit geslachte niet en sal 32 voorby gaen, tot dat alle dese dingen sullen geschiet zijn. |
| 31 N. des Iodischen volcks, ofte deser eeuwe. |
| 32 Ofte, vergaen. |
| |
| 31 v De hemel ende de aerde sullen 33 voorby gaen, maer mijne woorden en sullen geensins 34 voorby gaen. |
| v Psal. 102.27. Iesa. 40.8. ende 51.6. Hebr. 1.11. |
| 33 Ofte, vergaen. |
| 34 Ofte, vergaen. |
| |
| 32 x Maer van dien dagh ende die uyre en weet niemandt, noch de Engelen die in den hemel zijn, 35 noch de Sone, dan de Vader. |
| x Matth. 24.36. Actor. 1.7. |
| 35 N. na sijne menschelicke nature, ende in den staet sijner nedericheyt, want na sijne Godtheyt weet hy alle dingen. Ioan. 21.17. ende na sijne verhooginge is hem het boeck der voorsienicheyt Godts, met seven zegelen verzegelt, naerder geopent, Apoc. 5 versen 5, 7, 9. |
| |
| 33 y Siet toe, waeckt ende bidt, want ghy en weet niet wanneer de tijdt is. |
| y Matth. 24.42. ende 25.13. Luc. 12.40. ende 21.36. 1.Thes. 5.6. |
| |
| 34 36 Gelijck een mensche buyten landts reysende, sijn huys verliet, ende sijnen dienstknechten 37 macht gaf, ende elck sijn werck, ende den deur-wachter geboot dat hy soude waecken. |
| 36 Alsoo sal het oock zijn met den Sone des menschen. |
| 37 N. om sijn huys ende goet te regeren. |
| |
| 35 So waeckt dan (want ghy en weet niet wanneer de heere des huys komen sal, [des avondts] late, ofte ter middernacht, ofte met het hanen-gekraey, ofte in den morgenstondt) |
| 36 Op dat hy niet onvoorsiens en come, ende u slapende vinde. |
| 37 Ende ’t gene ick 38 u segge, [dat] segge ick allen, Waeckt. |
| 38 N. tot u vieren, van welcke staet, vers 3. |
