Statenvertaling.nl

sample header image

Jeremia 46 – Statenvertaling editie 1637

Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)

Edities SV:    

Bijbelboek:    

Hoofdstuk: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52
Inleiding Bijbelboek
Weergave: Met kanttekeningenZonder kanttekeningen

Jeremia 46

Tytel der volgende prophetyen, vers 1. prophetye van de nederlage des Conincks van Egypten, Pharao Necho, 2. ende wijders vande geheele verwoestinge van Egypten door Nebucadrezar, met eene bygevoegde belofte, 13. Godts volck wort getroost in hare kastijdingen, 27.
 
1 HEt woordt des HEEREN, dat tot den Propheet Ieremia geschiet is, tegen de heydenen.
2 1 Tegen Egypten: tegen het heyr van Pharao Necho, Coninck van Egypten; 2 dat aen de riviere 3 Phrath, 4 by Carchemis was: dat Nebucadrezar, de Coninck van Babel, 5 sloech, in den vierden jare Iojakims, des soons Iosia, des Conincks van Iuda.
1 Ofte, van Egypten, ofte, de Egyptenaers.
2 Ofte, die, T.w. Pharao Necho.
3 Euphrates. Siet Gen. 2. op vers 14. alsoo in’t volgende.
4 Ofte, te Carchemis: verstaende sulcx van den Coninck Pharao Necho selfs, hebbende sijn leger daer omtrent: also het onseker is, of hy ter tijt van Iosia, dien hy overwon, dese stadt (die Sanherib den Syriers afgenomen hadde) na de victorie hebbe ingenomen, dan of hy nu wederom met sijn leger daer voor is geweest, om die te winnen, ofte van dien tijt af de belegeringe gecontinueert hebbe. siet 2.Reg. 23. op vers 19. ende 2.Chron. 35.20. item Ies. 10.9.
5 By ’t leven sijns vaders Nabopolassars, na dat Ieremia sulcx alles te vooren gepropheteert hadde, als volgt: na welcke nederlage de Coninck van Egypten t’huys bleef, hoewel hy ten tijde van Zedekia noch eenen tocht voornam, maer te vergeefs. siet 2.Reg. 24.7. ende bov. 37.5, 11.
 
3 Rustet den schilt ende de rondasse toe, ende 6 naederet tot den strijt.
6 Om slach te leveren, aldus spreeckt de Propheet de Egyptische krijchslieden aen, bespottender wijse: als of hy seyde, bereydt u vry op ’t beste dat ghy meugt, ’t sal maer te vergeefs zijn, ghy sult evenwel geslagen worden. Vergel. ond. 51.11.
 
4 7 Spannet de peerden aen, ende klimmet op, ghy ruyters, ende stellet u met helmen: a vaecht de spiessen, trecket de pantziers aen.
7 T.w. aen de wagens, van de welcke de wagen-ruyters te dier tijt plachtten te vechten. siet 2.Sam. 10. op vers 18. Hebr. bindet. Vergel. Gen. 46.29. ende Exod. 14.6. 1.Reg. 18.44, etc. alwaer het selve Hebr. woort gebruyckt wort. And. sadelt de peerden.
a Ierem. 51.11.
 
5 Waerom 8 sie ick, [dat] sy vertsaecht [ende] achterwaerts gedreven zijn? selfs hare helden zijn verslagen, ende 9 nemen de vlucht, ende en sien niet om: daer is schrick van rontomme, spreeckt de HEERE.
8 In ’t prophetisch gesichte, dat hem Godt desen aengaende vertoonde.
9 Hebr. vluchten de vlucht.
 
6 De 10 snelle en ontvliede niet, ende de heldt en ontkome niet: tegen ’t Noorden, aen den 11 oever der riviere Phrath zijnse gestruyckelt ende gevallen.
10 Hebr. lichte. T.w. op de voeten: als 2.Sam. 2.18. dat is, snel in’t loopen. Godt wil seggen, dat haer noch snelheyt noch sterckte sal helpen. And. de snelle en sal niet ontvlieden, ende de helt en sal niet ontkomen.
11 Hebr. aen de hant, ofte, zijde: siet bov. 41.9.
 
7 Wie is dese, [die] optreckt als een 12 stroom? wiens wateren sich bewegen als de rivieren.
12 Dese gelijckenissen sien op de gelegentheyt van Egyptenlant, dat vele rivieren ofte waterstroomen hadde. verstaet hier door, de menichte sijner krijchs-lieden, met dewelcke Pharao seer prachtich aenquam.
 
8 13 Egypten treckt op als een stroom, ende [sijne] wateren bewegen sich als de rivieren: ende hy seyt; Ick sal optrecken, ick sal de aerde 14 bedecken, ick sal de 15 stadt, ende die daer in woonen, verderven.
13 D. de Egyptenaers.
14 Met de menichte van mijn krijchsvolck, als met eene wolcke.
15 Indien men dit duyt op Carchemis, waer van bov. vers 2. so en heeft hy dese stadt noch niet ingehadt, maer nu gemeent te vermeesteren. andere verstaen door, de stadt, in’t gemeyn, steden ende inwoonders: alsoo ond. 47.2.
 
9 Trecket op, ghy peerden, ende 16 raset, ghy wagens; ende laet de helden uyttrecken: de 17 Mooren, ende de Puteers, die den schilt 18 handelen, ende de Lydiers, die den b boge handelen [ende] 19 spannen.
16 Als of ghy dul ende onsinnich waert.
17 Hebr. Chusch. siet hier van, ende van de Puteers, ende Lydiers. Gen. 10. op vers 6, 13. dese waren gehuert van den Coninck van Egypten. siet vers 16, 17, 21.
18 D. voeren, daermede omgaen.
b Ies. 66.19.
19 Hebr. eyg. treden. Siet Psal. 7.13.
 
10 Maer dese dach is des Heeren, des HEEREN der 20 heyrscharen; een dach der wrake, dat hy sich wreke van sijne wederpartijders, ende het sweert sal vreten, ende versadicht, ende droncken worden van haer bloet: want de Heere HEERE der heyrscharen, heeft een 21 slachtoffer in den lande van’t 22 Noorden aen de riviere Phrath.
20 Siet 1.Reg.18. op vers 15.
21 Ofte, slachtmael. D. hy sal sijne vyanden laten slachten, ende dit sijn rechtveerdich oordeel sal voor hem soo aengenaem zijn als een slacht-offer, want sijn naem sal daer door vereerlickt worden. Vergel. Ies. 34.6. Ezech. 39.17, etc. met d’aenteeck.
22 Want Carchemis tegen ’t Noorden van Egypten af gelegen was.
 
11 Gaet henen op nae c 23 Gilead, ende 24 haelt 25 balsem, ghy 26 Ionckvrouwe dochter van Egypten: te vergeefs vermenichvuldicht ghy de medicinen, daer en is geen 27 heelinge voor u.
c Ierem. 8.22.
23 Siet Gen. 37.25. met d’aenteeck.
24 Hebr. neemt. Siet bov. 37. op vers 17.
25 Om de geslagene wonden te genesen, vergel. bov. 8.22. ende ond. 51.8.
26 D. ghy volck ofte inwoonders van Egypten, die met uwe menichte, macht, weelde ende onverwinnelickheyt praelt, als of u niemant en soude konnen overweldigen ofte schofferen: gelijck eene jonge dochter praelt met hare schoonheyt ende maegdelicken staet. Vergel. 2.Reg. 19. op vers 21.
27 Ofte, plaester. Hebr. opganck, rijsinge, opkomen, etc. (siet bov. 30. op vers 13. ende 17.) so dat al u medicineeren niet helpen en sal.
 
12 De volcken hebben uwe schande gehoort, ende het lant is vol van u gekrijt: want sy hebben sich gestooten, helt 28 tegen helt, sy zijn beyde t’ samen gevallen.
28 Ofte, heeft gestruyckelt over den anderen. Hebr. helt tegen helt hebben sich gestooten, ofte, helt by, ofte, over helt zijn gestruyckelt.
 
13 29 Het woort, dat de HEERE tot den Propheet Ieremia sprack; van de aenkomste Nebucadrezars, des Conincks van Babel, om Egypten-lant te 30 slaen.
29 Dit is nu eene Prophetie van Nabucadrezars optocht nae Egypten. Vergel. Ies. 19.1, etc. ende Ezech. capp. 29. 30. ende 32.
30 D. ’t lant te overweldigen ende de inwoonders te verslaen. Vergel. bov. 43.11. ende ond. 47.1, etc.
 
14 Verkondiget in Egypten, ende doet’et hooren te 31 Migdol; doet’et oock hooren te Noph, ende te Thachpanhes: segget; 32 Stelter u nae, ende maeckt u gereet; want het sweert heeft 33 verteert wat rontom u is.
31 Siet van dese plaetsen bov. 44. op vers 1.
32 Tot tegenweer, als bov. vers 4.
33 D. sal ’t sekerlick doen: ofte, gelijck het sweert der Babyloniers verslonden heeft wat rontom u is, alsoo sal ’t nu uwe beurte zijn.
 
15 Waerom 34 zijn uwe stercke wechgeveecht? sy en 35 stonden niet, om datse de HEERE 36 voortdreef.
34 Hebr. staet het woort stercke, (in’t getal van velen) wech-geveecht (in’t getal van eenen) D. elck een van uwe stercke krijchslieden: alsoo in’t volgende.
35 D. sy konden noch dorsten niet staen blijven tegen de Babyloniers.
36 Ofte, aenstiet, nederstiet.
 
16 Hy 37 maeckte der struyckelenden vele: ja 38 d’een viel op den anderen: so datse 39 seyden, Staet op, ende laet ons wederkeeren tot ons volck, ende tot het lant onser 40 geboorte, 41 van wegen het 42 verdruckende sweert.
37 Hebr. hy vermenichvuldichde den struyckelenden.
38 Hebr. de man op, ofte, met sijnen naesten.
39 Die Pharao uyt andere landen waren te hulpe gekomen, seyden alsoo tot malkanderen. Vergel. Ies. 13.16.
40 D. ons vaderlant.
41 Ofte slechtelick, voor, van. Hebr. van ’t aengesichte.
42 And. van wegen het sweert des verdruckenden [lants]. siet bov. 25. op vers 38.
 
17 Daer riepen sy: Pharao de Coninck van Egypten, is [maer] een 43 gedruys; hy heeft den 44 gesetten tijt laten voor by gaen.
43 D. een poccher ende snorcker, die een groot Boha ende gewoel maeckt, maer ’t heeft met hem in der daet niet te beduyden: hy heeft sijnen tijt sorglooslick versuymt, hy is te laet op: dat moeten wy nu mede ontgelden. And. is verwoest. ofte, geruyneert. Hebr. een groot gedruys, ofte, eene verwoestinge die met groot gedruys, ofte, gekraeck, geschiet.
44 Ofte, bequamen tijt, om te krijgen, ofte dit onheyl, volgens de gedaene waerschouwinge, voor te komen.
 
18 [Soo waerachtich als] ick leve, spreeckt de Coninck, wiens naem is HEERE der heyrscharen; hy sal voorseker, 45 als Thabor onder de bergen, ende als Carmel by de zee, aenkomen.
45 D. gelijck de berch Thabor boven andere bergen, ende de berch Carmel in zee uytsteeckt, alsoo sal Nebucadrezar alle sijne vyanden te boven gaen, ende haer onder sich brengen. Andere nemen ’t als een afgebroken reden van eedtsweeringe in desen sin: soo seker als die bergen vast ende wel gewortelt zijn, sal oock dit mijn werck volbracht worden, van Thabor, siet Iudic. 4. op vers 6. van Carmel, 1.Reg.18. op vers 19.
 
19 Maeckt voor u 46 gereetschap der gevanckelicke wechvoeringe, ghy 47 inwoonersse, ghy dochter van Egypten: want 48 Noph sal ter verwoestinge worden, ende sal 49 verbrant worden, datter niemant in en woone.
46 D. packt ende sackt (alsmen seyt) ende maeckt u bagagie gereedt, die ghy van doen meugt hebben, als ghy passeren sult in gevanckenisse. Vergel. Ezech. 12.4, etc.
47 Die ghy soo seker ende vast meynt te woonen. Vergel. Ies. 47.8. ende ond. 48.18.
48 Als boven B. 14.
49 And. sal verwoest, ofte, desolaet worden.
 
20 Egypten is een seer schoone 50 veerse: de 51 slachter 52 komt, hy komt van ’t Noorden.
50 D. gelijck een jonck koe-kalf, eene jonge veerse, vet, dertel, ende weeldich.
51 Ofte, kerver, houwer. Hebr. de kervinge, snijdinge, versnijdinge. D. de kerver, (dien wy noemen, slachter) ofte, houwer. Siet Iob 35. op vers 13. ende 33. op vers 6.
52 Ofte, de slachter van ’t Noorden, die komt, die komt, D. sal gewislick ende haest komen.
 
21 Selfs hare 53 gehuerde, in haer midden, zijn als 54 gemeste kalvers; maer die 55 hebben sich oock gewendt, sy zijn t’ samen gevlucht, sy en hebben niet gestaen: want de dach haers 56 verderfs is over hen gekomen, de tijt harer 57 besoeckinge.
53 Die soldaten, die Egypten (de jonge veerse, die weeldige dochter) om gelt ofte soudye gehuert ende aengenomen heeft, die onder haer krijchsvolck zijn.
54 Hebr. kalvers der mestinge.
55 D. sullen sich om wenden ende soo in ’t volgende.
56 Ofte, ondergancks, dootlicken ongevals.
57 D. straffe. siet Gen. 21. op vers 1.
 
22 58 Haer stemme sal gaen als eener slange: want 59 sy sullen met krijchsmacht daer henen trecken, ende tot haer met bijlen komen, gelijck houthouwers.
58 D. Egypten sal niet meer soo blasen ende snorcken als te vooren, maer wel kleyn pijpen, ende ootmoedich spreken, als de Babyloniers haer sullen overkomen. Vergel. Ies. 29.4.
59 De Babyloniers.
 
23 Sy hebben haer 60 wout afgehouwen, spreeckt de HEERE, hoewel het niet en is te 61 ondersoecken: want sy zijn meerder dan de sprinckhanen, so datmense 62 niet tellen en kan.
60 D. de steden ende dorpen, item het volck, ofte, de krijchslieden van Egypten, die van wegen de dichte menichte der menschen by een wout vol bomen worden vergeleken. Vergel. Ies. 10.18, 19.
61 T.w. het getal der boomen. D. der menschen.
62 Hebr. sy hebben geen getal: alsoo Iud. 6. op vers 5.
 
24 De dochter van Egypten is beschaemt: sy is gegeven in de hant des volcx van ’t 63 Noorden.
63 D. der Babyloniers.
 
25 De HEERE der heyrscharen, de Godt Israëls, seyt; Siet ick sal besoeckinge doen over de 64 menichte van No, ende over Pharao, ende over Egypten, ende over hare Goden, ende over hare 65 Coningen: Ia over Pharao, ende over de gene die op hem vertrouwen.
64 Ofte, gemeen volck. het Hebr. woort Amon, wort oock alsoo in dit boeck genomen ond. 52.15. voor Hamon. D. menichte, hoop volcks, ofte, schare, die door gewoel ende menichte gedruys maeckt: vergel. Ezec. 30.15. gelijck dan de stadt No, D. nae’t gemeen gevoelen, Alexandria, een seer vermaerde volckrijcke zee ende coopstadt in Egypten was. anders beteeckent, Amon, een voeder, voesterheer, ofte, voesterlinck, die yemant voet ende opqueect, ofte van yemant gevoedt wort: daerom sommige hier oversetten: den voesterheer, ofte, de voesterlingen, D. die haer geneeren van No, gelijck sulcx oock met waerheyt van groote koopsteden geseyt mach worden, dat vele menschen daer van leven. Vergel. Nah. 3.8.
65 D. niet alleen desen Coninck, maer oock sijne navolgers, ofte, de Vorsten ende regenten van Egypten die op haren Coninck vertrouwden, ende mede als kleyne Coningen in soo een machtich Coninckrijck waren. Vergel. bov. 19. op vers 3. ende wijders Gen. 14. op vers 1. ende Deut. 33. op vers 5. item Ios. 12.9, etc.
 
26 Ende ick salse geven in de hant der gener die haerlieder 66 ziele soecken, ende in de hant Nebucadrezars, des Conincks van Babel, ende in de hant sijner knechten: Maer daerna 67 salse 68 bewoont worden als [in] de dagen van outs, spreeckt de HEERE.
66 D. die nae haer leven staen: als bov. dickwijls.
67 N. de dochter van Egypten, D. Egypten-lant. siet vers 24. ende 11. met d’aenteeck.
68 Vergel. Ezech. 29.11, 13, 14. ende siet het contrarie, van Babel, ond. 50.39.
 
27 Maer d ghy, mijn knecht Iacob, en vreest niet, ende en ontset u niet, ô Israël; want siet ick sal u verlossen uyt verre [landen], ende u 69 zaet uyt den lande harer gevanckenisse: ende Iacob sal wederkomen, ende stille ende gerust zijn, ende niemant en sal [hem] 70 verschricken.
d Ies. 41.13. ende 43.5. ende 44.1. Ier. 30.10.
69 D. nakomelingen.
70 Ofte, doen zitteren, beven.
 
28 Ghy [dan], mijn knecht Iacob, en vreest niet, spreeckt de HEERE; want ick ben met u: want ick sal eene 71 voleyndinge maken met alle de heydenen, daer ick u henen gedreven sal hebben, doch met u en sal ick geene voleyndinge maken, maer u e castijden met 72 mate, ende u 73 niet gantsch ontschuldich houden.
71 Siet bov. 4. op vers 27.
e Ierem. 10.24. ende 30.11.
72 Siet bov. 10. op vers 24.
73 Hebr. onschuldich houdende, niet onschuldich houden. als bov. 30.11. D. niet t’eenemael ongestraft laten.

Einde Jeremia 46