Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| De Propheet brengt, door Godts last, den gantschen volcke in des Tempels voorhof, dat Godt, so sy ongehoorsaem blijven, den Tempel sal maken als Silo, ende het lant tot eenen vloeck aller volcken, vers 1, etc. wort daer over gegrepen, ende des doots schuldich verclaert, 8. maer de Vorsten, etc. daer komende, ende d’aenklachte, als oock Ieremie antwoort gehoort hebbende, spreken hem vry, met het exempel vanden Propheet Micha, 10. Ahikam wort in’t bysonder geroemt, van Ieremiam geredt te hebben, dat het hem niet en ginck, als eenen anderen Prophete, genaemt Uria, 20. |
| |
| 1 IN ’t begin des Coninckrijcks Iojakims, des soons Iosia, Conincx van Iuda, geschiedde dit woort van den HEERE, seggende: |
| 2 Soo seyt de HEERE; Staet in den voorhof van het huys des HEEREN, ende spreeckt tot alle steden van Iuda, die komen om 1 aen te bidden, [in] den huyse des HEEREN; alle de woorden, die ick u geboden hebbe tot hen te sprecken: en doetter niet een woort af. |
| 1 Hebr. eyg. sich te buygen, ofte, neder te bucken. siet Gen. 24. op vers 26. |
| |
| 3 Misschien sullense hooren, ende sich bekeeren, een yegelijck van sijnen boosen wech: so soud’ ick a 2 berouw hebben over het 3 quaet dat ick hen dencke te doen, van wegen de boosheyt harer handelingen. |
| a Ierem. 18.8. |
| 2 Siet Gen. 6. op vers 6. alsoo vers 13. ende 19. |
| 3 Der straffe. Siet Gen. 19. op vers 19. |
| |
| 4 Segt dan tot hen; Soo seyt de HEERE: So ghylieden nae my niet en sult hooren, dat ghy wandelet in mijne wet, die ick voor u aengesichte gegeven hebbe: |
| 5 Hoorende nae de woorden mijner knechten, der Propheten, die ick tot u sende, selfs b 4 vroech op zijnde ende sendende; doch ghy niet gehoort en hebt: |
| b Ierem. 7.13, 25. ende 11.7. ende 25.3. |
| 4 Siet bov. 7. op vers 13. |
| |
| 6 So sal ick dit huys stellen als c 5 Silo: ende dese stadt sal ick stellen tot eenen vloeck, allen volcken der aerde. |
| c 1.Sam. 4.12. Psal. 78.60. Ierem. 7.12, 14. |
| 5 Siet bov. 7.12, 14. |
| |
| 7 Ende de Priesters, ende de 6 Propheten, ende al ’tvolck, hoorden Ieremia dese woorden 7 spreken in den huyse des HEEREN. |
| 6 Verst. de valsche Propheten, ofte, valsche leeraers: ende alsoo in’t volgende. siet bov. 2.13. |
| 7 Hebr. sprekende. |
| |
| 8 So geschiedde’t, als Ieremia geeyndigt hadde te spreken alles wat de HEERE geboden hadde tot al het volck te spreken; dat de Priesters ende de Propheten ende al het volck hem grepen, seggende, Ghy sult 8 den doot sterven. |
| 8 Hebr. stervende sterven. |
| |
| 9 Waerom hebt ghy inden name des HEEREN gepropheteert, seggende; Dit huys sal worden als Silo, ende dese Stadt sal woeste worden, datter niemant en woone? ende het gantsche volck wert vergadert tegen Ieremia, in de huyse des HEEREN. |
| 10 Als nu de Vorsten van Iuda dese 9 woorden hoorden, gingen sy op uyt den huyse des Conincks [nae’t] huys des HEEREN: ende sy setteden sich by de deure der 10 nieuwe poorte des 11 HEEREN. |
| 9 Ofte, dingen, saken. |
| 10 Wesende (nae sommiger gevoelen) de grootste van allen, vernieuwt ende vermaeckt van den Coninck Iotham, anders genaemt de hooge poorte. Item de poorte Sur, ende fondament-poorte, in ’t oosten des Tempels. Siet 2.Chron. 27. op vers 3. ende 2.Reg. 11. op vers 6. ende 15. op vers 35. ende vergel. Bov. 20. op vers 2. |
| 11 D. die voor aen desHeeren huys was. |
| |
| 11 Doe spraken de Priesters ende de Phropheten tot de Vorsten, ende tot al ’t volck, seggende: Aen desen man is een 12 oordeel des doots; want hy heeft gepropheteert tegen dese stadt, gelijck als ghy met uwe ooren gehoort hebt. |
| 12 Ofte, recht. D. hy is schuldich ter doot verwesen, ofte, metter doot gestraft te worden. alsoo ond. vers 16. siet Deut. 19. op vers 6. ende 21.22. Luc. 24.20. |
| |
| 12 Maer Ieremia sprack tot alle de Vorsten, ende tot al ’t volck, seggende: De HEERE heeft my gesonden, om tegen dit Huys, ende tegen dese stadt te propheteren alle de woorden, die ghy gehoort hebt. |
| 13 Nu dan, d maeckt uwe wegen ende uwe handelingen goet, ende gehoorsaemt der stemme des HEEREN uwes Godts: so sal’t den HEERE berouwen over het quaet, dat hy tegen u gesproken heeft. |
| d Ierem. 7.3. |
| |
| 14 Doch ick, siet, ick ben in uwe 13 handen: doet my als het 14 goet, ende als het recht is in uwe oogen. |
| 13 D. macht, ofte gewelt. |
| 14 D. soo als ghy oordeelt goet ende recht te zijn. |
| |
| 15 Maer 15 wetet voorseker, dat ghy, so ghy my doodet, gewisselick onschuldich bloet sult 16 brengen op u, ende op dese stadt, ende op hare inwoonders, want inder waerheyt, de HEERE heeft my tot u gesonden, om alle dese woorden voor uwe ooren te spreken. |
| 15 Hebr. wetende wetet. |
| 16 Hebr. eygentl. geven, stellen, siet Iud. 9. op vers 24. Ezech. 7. op vers 3, 4, 8. |
| |
| 16 Doe seyden de Vorsten, ende al ’tvolck tot de Priesteren ende tot de Propheten: Aen desen man en is geen oordeel des doots; want hy heeft tot ons gesproken in den name des HEEREN onses Godts. |
| 17 Oock stondender mannen op, van de 17 Outsten des lants; ende spraken tot de gantsche gemeynte des volcks, seggende: |
| 17 D. voortreflickste, amptdragende, persoonen van state. siet Num. 11. op vers 16. ende verg. Gen. 50.7. |
| |
| 18 e Micha, de 18 Moraschtiter, heeft in de dagen van Hizkia, Coninck van Iuda, gepropheteert; ende tot al ’t volck van Iuda gesproken, seggende; Soo seyt de HEERE der 19 heyrscharen; f Zion sal [als] een acker geploegt, ende Ierusalem [tot steen] hoopen worden, ende de 20 berch deses Huyses tot 21 hoochten eenes wouts. |
| e Mich. 1.1. |
| 18 D. geboren te Morescheth, dat eenige houden voor Marescha, uyt Mich. 1.14, 15. om dat de oorspronckelicke beteeckeninge der woorden eenderley schijnt te zijn. Siet d’aenteeck. aldaer, ende wijders Ios. 15.44. Doch andere houden Morescheth voor een dorp, niet verre van de stadt Marescha, gelegen aende westergrenzen van Iuda: ofte voor eene andere stadt, gelegen by Gath, den Philistijnen toebehoorende, ende misschien vande Benjaminiten ingenomen, 1.Chro. 8.13. siet wijderes Mich. 1. op vers 14. ende van een ander Propheet Micha, 1.Reg. 22. ende 2.Chron. 18. |
| 19 Siet 1.Reg. 18. op vers 15. |
| f Mich. 3.12. |
| 20 Moria, daer de Tempel stont. |
| 21 D. tot eene gantsch wilde, woeste, woudachtige hoochte. |
| |
| 19 Hebben oock Hizkia, de Coninck van Iuda, ende gantsch Iuda hem 22 oyt gedoodet? en vreesde 23 hy niet den HEERE? ende smeeckte des HEEREN aengesichte, so dat het den HEERE 24 berouwde over het quaet, dat hy tegens hen gesproken hadde? wy dan, doen een 25 groot quaet tegen onse zielen. |
| 22 Ofte, enckelick gedoodet. Hebr. doodende gedoodet. |
| 23 N. Hizkia. |
| 24 Als bov. 18.8. ende elders dickwijls. |
| 25 D. doen eene groote sonde, waermede wy ons selven het verderf op den hals halen. Vergel. Num. 16. op vers 38. etc. |
| |
| 20 Daer 26 was oock een man, die in de name des HEEREN propheteerde, 27 Uria de sone van Semaja, van 28 Kirjath-Iearim: die propheteerde tegen dese stadt, ende tegen dit lant, 29 nae alle de woorden van Ieremia. |
| 26 Ofte, daer was, ofte, is oock een man geweest: so dat dit een verhael zy des Propheten Ieremia, dienende tot aenmerckinge van Godts genadige regeringe, in’t beschermen van Ieremia door Ahikam, sonder welcx hy lichtelick van Iojakim geloont soude geweest zijn, als dese Uria. |
| 27 Hebr. Urijahu-Schemajahu. van desen wort nergens elders vermeldt. |
| 28 Siet. Iudic. 18. op vers 12. |
| 29 D. op gelijcke wijse, even alsoo, als Ieremia. |
| |
| 21 Ende als de Coninck Iojakim, mitsgaders alle sijne Geweldige, ende alle de Vorsten, sijne woorden hoorden, sochte de Coninck hem te dooden: Als Uria [dat] hoorde, so vreesde hy, ende vluchtede, ende quam in Egypten. |
| 22 Maer de Coninck Iojakim sondt mannen [nae] Egypten, Elnathan den sone 30 Achbors, ende [andere] mannen met hem, in Egypten. |
| 30 Vergel. 2.Reg. 22.12, 14. ende ond. 36.12. |
| |
| 23 Die voerden Uria uyt Egypten, ende brachten hem tot den Coninck Iojakim, ende hy 31 sloech hem met den sweerde: ende hy wierp sijn doet lichaem in de 32 graven der kinderen des volcks. |
| 31 D. dede hem slaen, D. ombrengen, ende sijn lichaem werpen, etc. |
| 32 D. in een van de graven des gemeynen volcx: (siet Iud. 12. op vers 7.) sonder hem (als een Propheet des HEEREN wel weerdich was) eenige gewoonlicke uyterlicke eere te bewijsen. |
| |
| 24 Maer de 33 hant Ahikams, des soons Saphans, was met Ieremia, datmen hem niet over en gaf in de hant des volcks, om hem te dooden. |
| 33 D. hy beschermde Ieremia met sijne macht, aensien, beleyt ende authoriteyt, die hy hadde. Siet van desen Ahikam 2.Reg. 22.12, 14. ende 25.2. item ond. 39.14. |
