Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| Godt dreycht Pharao met vorschen te plagen, indien hy Israël niet en wil trecken laten, vers 1, etc. Aaron streckt sijne hant uyt, ende daer komen vorschen over ’t gantsche lant van Egypten, 5. De Tooveraers doen dergelijcke, 7. Pharao roept Mose ende Aaron, ende belooft, so de Heere de vorschen van hem neemt, dat hy Israël wil trecken laten, 8. Maer hy en houdt sijn belofte niet, 15. De derde plage komt over Egypten, ’t stof wort in luysen verandert, 16. De Tooveraers en kunnen dit niet doen, 18. Doch Pharao blijft verhardt, 19. De vierde plage komt, te weten, een vermenginge van allerley ongedierte, 21. Israël is hier van vry in Gosen, 22. Pharao schijnt het volck te willen verlaten, 25. Mose bidt Godt, ende hy neemt dit ongedierte wech, 29. Pharao blijft verhardt, 32. |
| |
| 1 DAerna seyde de HEERE tot Mose, Gaet in tot Pharao; ende segt tot hem: Soo seyt de HEERE, Laet mijn volck trecken, dat sy my dienen. |
| 2 Ende indien ghy ’t weygert te laten trecken, siet, so sal ick 1 uwe gantsche lant-pale met vorschen 2 slaen. |
| 1 D. het gantsche lant. |
| 2 D. plagen, quellen. |
| |
| 3 Dat de 3 Riviere van vorschen sal krielen, die sullen 4 opkomen, ende in u huys komen, ende in uwe slaep-kamer, ja op u bedde: oock in de huysen uwer knechten, ende op u volck, ende in uwe back-ovens, ende in de 5 back-troggen. |
| 3 Ofte, dat de riviere vorschen overvloedelick sal voortbrengen. verstaet hier by, oock andere wateren ende poelen, als vers 5. |
| 4 Alsoo namelick, dat noch deuren, noch poorten, noch mueren, noch geweer of wapenen, u, noch uwe knechten sullen kunnen bevryden voor dese beesten. |
| 5 And. deech-klompen. |
| |
| 4 Ende de vorschen sullen op-komen, 6 op u, ende op u volck, ende op alle uwe knechten. |
| 6 Als Mose dus particulierelic Pharao ende sijne knechten noemt, so geeft hy te kennen, dat de Israëliten daer van zijn vry geweest, siet ond. vers 21. ende 22. |
| |
| 5 Voorder 7 seyde de HEERE tot Mose, Segt tot Aaron, Streckt uwe hant uyt met uwen staf, over de stroomen, ende over de rivieren, ende over de poelen: ende doet vorschen op-komen over Egypten-lant. |
| 7 T.w. na dat Mose het bevel (daer van vers 1. gesproken wort) volbracht hadde, ende Pharao geweygert hadde te gehoorsamen. |
| |
| 6 Ende Aaron streckte sijne hant uyt over de wateren van Egypten, 8 ende daer quamen vorschen op, ende bedeckten Egypten-lant. |
| 8 Hebr. ende de vorsch quam op. ende alsoo elders. |
| |
| 7 Doe deden de tooveraers 9 oock alsoo, met hare besweeringen: ende sy deden vorschen over Egypten-lant opkomen. |
| 9 Siet bov. cap. 7. vers 11. |
| |
| 8 Ende Pharao riep Mose ende Aaron, ende seyde, 10 Bidt vyerichlick tot den HEERE, dat hy de vorschen van my ende van mijnen volcke 11 wechneme, so sal ick het volck trecken laten, dat sy den HEERE offeren. |
| 10 Siet Gen. 25. op vers 21. De plagen ende harde slagen doen Pharao dien Godt kennen, dien hy te vooren niet en wilde kennen. Siet Exod. 5.2. ende 1.Sam. 6. vers 2, 3, etc. |
| 11 De Tooveraers konden wel de plagen Godts nae bootsen vers 7. maer sy en kondense niet weeren noch verlichten. |
| |
| 9 Doch Mose seyde tot Pharao, 12 Hebt de eere boven my: tegens wanneer sal ick voor u, ende voor uwe knechten, ende voor u volck, vyerichlick bidden, om dese vorschen van U ende van uwe huysen te verdelgen, datse alleen in de Riviere over blijven? |
| 12 Als of Mose seyde, Ick doe u de eere, dat ick u toelate my den tijt te bestemmen, in welcken Godt de Heere door mijne gebeden u verlossen sal van dese plage der vorschen. Siet gelijcke maniere van spreken, Iud. 7.2. Ies. 10.15. |
| |
| 10 13 Hy dan seyde, Tegens morgen: ende 14 hy seyde, ’Tzy nae u woort, op dat ghy wetet, dat daer niemant en is gelijck de HEERE onse Godt; |
| 13 T.w. Pharao. |
| 14 T.w. Mose. |
| |
| 11 So sullen de vorschen van u, ende van uwe huysen, ende van uwe knechten, ende van uwen volcke wijcken: sy sullen alleen in de Riviere overblijven. |
| 12 Doe ginck Mose ende Aaron uyt van Pharao: ende Mose riep tot den HEERE, ter oorsake der vorschen, 15 die hy Pharao hadde op-geleyt. |
| 15 D. die Godt door Mose, tot een straffe over Pharao, ende de sijne hadde gebracht. |
| |
| 13 Ende de HEERE dede nae den woorde Mose: ende de vorschen storven; 16 uyt de huysen, uyt de 17 voor-salen, ende uyt de velden: |
| 16 Mose wil seggen, dat de vorschen inde huysen, etc. stervende, met beesemen ende schuppen uytgekeert, ende uytgeworpen wierden. |
| 17 Of, voor-huysen, voor-hoven. |
| |
| 14 Ende 18 sy vergaderdense te samen 19 by hoopen, ende het lant stonck. |
| 18 T.w. de Egyptenaers. |
| 19 Hebr. hoopen hoopen. |
| |
| 15 Doe nu Pharao sach datter 20 ademinge was, a 21 verswaerde hy sijn herte, dat hy nae haer niet en hoorde, gelijck als de HEERE gesproken hadde. |
| 20 D. verlichtinge vande plage. Anders: ruymte. |
| a Exod. 7.14. |
| 21 D. hy bleef verhart in sijn godtloos ende wederspannich voornemen, Siet cap. 7. vers 14. ende Ies. 26.10. |
| |
| 16 Voorder seyde de HEERE tot Mose, Segt tot Aaron, Streckt uwen staf uyt, ende slaet het stof der aerde, dat het tot luysen worde, inden gantschen Egypten-lande. |
| 17 Ende sy deden alsoo; want Aaron streckte sijne hant uyt met sijnen staf, ende sloech het stof der aerde, ende daer werden 22 vele luysen aen de menschen, ende aen het vee: b al het stof der aerde wert luysen, in den gantschen Egypten-lande. |
| 22 Hebr. veelheyt der luysen. |
| b Psal. 105.31. |
| |
| 18 De tooveraers 23 deden oock alsoo met hare besweeringen, 24 op datse luysen voortbrachten, doch sy en konden niet: so waren de luysen aen de menschen, ende aen het vee. |
| 23 D. sy sloegen tegen d’aerde inden stof, gelijck Aaron gedaen hadde, maer te vergeefs. |
| 24 Ofte, dat sy luysen souden doen voortkomen. |
| |
| 19 Doe seyden de tooveraers tot Pharao, Dit 25 is Godts vinger: doch Pharaos herte verstijfde, so dat hy nae haer niet en hoorde, gelijck de HEERE gesproken hadde. |
| 25 D. de kracht ende ’t werck Godes. Verg. Luc. c. 11.20 met Mat. 12.28. siet dergelijcke maniere van spreken Iud. 2.15. ende 1.Sam. 6. vers 3, 9. Actor. 13.11. |
| |
| 20 Voorder seyde de HEERE tot Mose, Maeckt u morgen vroech op, ende stelt u voor Pharaos aengesichte, siet hy sal aen ’t water uyt gaen, ende segt tot hem: Soo seyt de HEERE, Laet mijn volck trecken, datse my dienen. |
| 21 Want so ghy mijn volck niet en laet trecken, siet, so sal ick een vermenginge van 26 ongedierte senden op u, ende op uwe knechten, ende op u volck, ende in uwe huysen: also dat der Egyptenaren huysen met dese vermenginge sullen vervult worden, ende oock het aerdrijck daer 27 sy op zijn. |
| 26 Als vliegen, wespen, muggen, kevers, horselen, mieren, rupsen, muysen, slecken, ende diergelijcke, die het gras ende de boomvruchten, als oock het koorn-gewas op eten ende beschadigen. |
| 27 T.w. de Egyptenaers: hy wil seggen, dat dit ongedierte over al wesen sal, daer de Egyptenaers sullen zijn, niet elders, als blijckt uyt vers 22. |
| |
| 22 Ende ick sal te dien dage het lant Gosen, daer mijn volck 28 in woont, afsonderen, 29 dat daer geen vermenginge van ongedierte en zy, op dat ghy wetet, 30 dat ick de HEERE in ’t midden 31 deses lants ben. |
| 28 Hebr. op staet. |
| 29 T.w. of schoon de Tooveraers haer uyterste beste daer toe aenwenden. |
| 30 D. dat ick oock Heere in Egypten ben, hoewel Pharao meynt, datter geen ander Heere en is, als hy. Siet bov. 5.2. |
| 31 And. der aerden. |
| |
| 23 Ende ick sal een verlossinge 32 setten tusschen mijn volck ende tusschen u volck, tegen morgen sal dit teecken geschieden. |
| 32 T.w. de welcke onderscheyt make tusschen u volck, ende mijn volck. |
| |
| 24 Ende de HEERE dede alsoo, ende c daer quam een sware vermenginge van ongedierte in Pharaos huys, ende in sijner knechten huysen, ende over ’t gantsche Egypten-lant, het 33 d lant wert verdorven van dese vermenginge. |
| c Psal. 105.31. |
| 33 D. ’t gene dat het lant voortbracht. |
| d Psal. 78.45. |
| |
| 25 Doe riep Pharao Mose ende Aaron, ende seyde, Gaet henen, ende offert uwen Gode in 34 dit lant. |
| 34 Verstaet hier by, maer niet inde woestijne, gelijck ghy begeert hebt, siet cap. 5.1. |
| |
| 26 Mose dan seyde, ’T en is niet recht datmen alsoo doe, e want wy souden 35 der Egyptenaren grouwel den HEERE onsen Godt mogen offeren: siet, indien wy der Egyptenaren grouwel voor hare oogen offerden, en souden sy ons niet steenigen? |
| e Genes. 43.34. ende 46.34. |
| 35 T.w. Ossen, Kalveren, Koeyen, Stieren, die de Egyptenaers als Goden eeren, ende niet en durven dooden, ja niet lijden mogen, datmense doode om te offeren. siet Gen. 43.32. ende 46.34. |
| |
| 27 Laet ons den wech van drie dagen in de woestijne gaen, 36 dat wy den HEERE onsen Godt offeren, gelijck hy tot ons seggen sal. |
| 36 Sy en wisten niet watse den Heere souden offeren of slachten, tot dat sy inde woestijne souden gekomen zijn. siet ond. cap. 10.26. |
| |
| 28 Doe seyde Pharao, Ick sal u trecken laten, dat ghy-lieden den HEERE uwen Godt offert in de woestijne, alleene dat 37 ghylieden in ’t gaen geensins te verre en treckt: 38 bidt vyerichlick voor my. |
| 37 Hebr. Verre vertreckende, niet verre en vertreckt. |
| 38 T.w. dat de plage van my genomen worde, siet bov. vers 8. ende Actor. 8.24. |
| |
| 29 Mose nu seyde, Siet, ick gae van u, ende sal tot den HEERE vyerichlick bidden, dat dese vermenginge van ongedierte van Pharao, van sijne knechten, ende van sijn volck morgen wech wijcke: alleenlick dat Pharao 39 niet meer bedriechlick en handele, dit volck niet latende gaen om den HEERE te offeren. |
| 39 T.w. gelijck hy gedaen heeft, als de plage der vorschen hem quelde, bov. vers 15. |
| |
| 30 Doe ginck Mose uyt van Pharao, ende badt vyerichlick tot den HEERE, |
| 31 Ende de HEERE dede nae het woort van Mose, ende de vermenginge van ongedierte weeck van Pharao, van sijne knechten, ende van sijn volck: daer en bleef niet een over. |
| 32 Doch f Pharao verswaerde sijn herte oock op dat mael: ende hy en liet het volck niet trecken. |
| f Exod. 8.15. |
