Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| De kercke troost ende sterckt haer selven door betrachtinge van Godts voorige weldaden, maer stelt hem daer tegens wijtloopich ende seer klaechlick voor, haren tegenwoordigen elendigen staet onder ’t gewelt harer vyanden, waerinne sy protesteerende van hare volstandicheyt in geloove ende gehoorsaemheyt, smeeckt om verlossinge. |
| |
| 1 EEn 1 onderwijsinge: voor den Opper-sang-meester, onder de kinderen van Korah. |
| 1 Siet van desen tijtel, Psal. 42. op vers 1. |
| |
| 2 O Godt, wy hebben’t met onse ooren gehoort, onse 2 vaders hebben’t ons vertelt: ghy hebt een werck gewrocht in hare dagen, in de 3 dagen van outs. |
| 2 D. voor-vaders, voor-ouders, d’een voor d’ander na. |
| 3 Hebr. dagen der Outheyt. |
| |
| 3 Ghy hebt de Heydenen met uwe hant uyt de besittinge verdreven, maer 4 haerlieden a geplantt; ghy hebt de volcken 5 geplaecht, haerlieden daer en tegen doen 6 voortschieten. |
| 4 T.w. onse voorvaders. |
| a Exod. 15.17. Psal. 80.9 |
| 5 Hebr. quaet gedaen, dat is, in’t verderf gebracht, allerleye plagen aengedaen. |
| 6 Als eenen wijnstock wijt ende zijt uyt-gespreyt. Siet Psal. 80.9, 10, etc. |
| |
| 4 Want sy hebben het lant niet ge-erft door haer sweert, ende haren arm heeft hen geen 7 heyl gegeven: maer uwe rechterhant, ende uwen arm, ende het 8 licht uwes aengesichts; om dat ghy een welbehagen in hen haddet. |
| 7 Ofte, overwinninge. Siet 2.Sam. 8. op vers 6. |
| 8 D. uwe genadige tegenwoordicheyt, gunste, ende bystant. Vergel. Psal. 43. op vers 3. ende Num. 6. op versen 25, 26. |
| |
| 5 Ghy selfs zijt 9 mijn Coninck, ô Godt; 10 gebiedt de verlossingen 11 Iacobs. |
| 9 Aldus spreeckt de Propheet hier, ende in’t volgende, in den naem van de kercke. |
| 10 Als Psal. 42.9. Siet Levit. 25. op vers 21. |
| 11 D. Iacobs nakomelingen, u volck Israel. |
| |
| 6 Door u sullen wy onse wederpartijders met 12 hoornen stooten: in uwen Name sullen wy vertreden die tegen ons opstaen. |
| 12 Eene gelijckenisse genomen van de gehoornde beesten. Siet Deut. 33. op vers 17. |
| |
| 7 Want ick vertrouwe niet op mijnen boge; ende mijn sweert en sal my niet verlossen. |
| 8 Maer ghy verlost ons van onse wederpartijders; ende ghy maeckt onse haters beschaemt. |
| 9 In Godt roemen wy den gantschen dach: ende uwen Naem sullen wy loven in eeuwicheyt, 13 Sela! |
| 13 Siet Psal. 3. op vers 3. |
| |
| 10 Maer [nu] hebt ghy ons b verstooten, ende te schande gemaeckt; dewijle ghy met onse krijchs-heyren niet uyt en treckt. |
| b Psal. 60.3. ende 74.1. ende 89.39. ende 108.12. |
| |
| 11 Ghy doet ons 14 achterwaerts keeren vanden wederpartijder: ende onse haters berooven [ons] 15 voor sich. |
| 14 Dat is, doet ons vluchten voor onse vyanden. Ofte, hebt ons achterwaerts doen keeren, ende soo in’t volgende. |
| 15 Sy rooven onse goet ende have tot haren profijt, makende haer rijck van het onse, dat sy gerooft hebben. |
| |
| 12 Ghy geeft ons over als 16 schapen ter spijse: ende ghy verstroyt ons onder de heydenen. |
| 16 Hebr. schapen der spijse. dat is, diemen slacht ende op-eet. Vergel. vers 23. |
| |
| 13 Ghy verkoopt u volck 17 om geene weerdye; ende ghy en 18 verhoogt haren prijs niet. |
| 17 Hebr. om geen goet, ofte, rijckdom: ofte, voor’t gene, dat geen rijckdom is, geen goet verstreckt. dat is, als om niet: sy worden wel als eene verkochte ware aen den vyant overgelevert, maer sonder prijs. |
| 18 Hebr. vermeerdert, vergroot, niet in hare prijsen, ofte, prijseringen. de maniere van spreken schijnt genomen te zijn van de gewoonte, diemen hout in verkoopen, daermen gemeynlick den gebodenen prijs verhoogt, als de ware van eenige weerdije is. Maer de Propheet wil seggen, dat Godts volck alsoo verkocht wort, als of het de pijne niet weert was meer te eyschen, of te doen bieden, als de kooper ten eersten presenteerde, dat is te seggen, datse van seer kleyner weerde geacht zijn, ja snooder als gemeyne slaven, diemen soo op den eersten bodt noch niet en verkoopt, welcker prijs noch wel verhoogt wort. Vergel. Deut. 28.68. And. ghy doet geen voordeel, ofte, ghy vermeerdert, (dat is, ghy verrijckt,) u niet van haren prijs, ghy bekomt geen voordeel, ofte, gewin van haren prijs, om datse de vyant als voor niet wechneemt, dat het eygentlick geenen koop en kan verstrecken. |
| |
| 14 Ghy stelt ons onsen nabueren tot c smaet; tot spot ende schimp den genen, die rontom ons zijn. |
| c Psal. 79.4. ende 80.7. Ierem. 24.9. |
| |
| 15 Ghy stelt ons tot een spreeckwoort onder de heydenen: tot eene 19 hooft-schuddinge onder de volckeren. |
| 19 Siet 1.Reg. 9. op vers 8. ende 2.Reg. 19. op vers 21. |
| |
| 16 Mijne schande is den gantschen dach voor my: ende de schaemte mijns aengesichts bedeckt my: |
| 17 Om de stemme des hooners, ende des lasteraers; van wegen den vyant,ende den wraeck-gierigen. |
| 18 Dit alles is ons overgekomen, nochtans en hebben 20 wy uwer niet vergeten; nochte valschelick gehandelt tegen u verbont. |
| 20 Dit is te verstaen van de vroome ende bestandige onder den volcke, die alhier clagen, datse dit niet lijden als boosdoenders ende afvallige van Godt, maer ter contrarie, om datse Godt ende sijn woort vastelick aenhangen, als sy betuygen vers 23. |
| |
| 19 Ons herte en is niet achterwaerts gekeert; noch onse ganck geweken van u 21 pat. |
| 21 Dat is, de geboden, daer inne ghy ons bevolen hebt te wandelen. |
| |
| 20 Hoewel ghy ons verplettert hebt in eene plaetse der 22 Draken; ende ons met eene 23 doots-schaduwe bedeckt hebt. |
| 22 Hier door kanmen verstaen de Heydensche Tyrannen. Hebr. des draecks. anders der walvisschen, dat is, als in eene zee, dat is, in de aldergrootste nooden, uyterste perijckelen. |
| 23 Siet Psal. 23. op vers 4. |
| |
| 21 So wy den Naem onses Godts hadden vergeten; ende onse handen tot eenen vreemden Godt 24 uytgebreydt; |
| 24 Om dien t’aenbidden. Vergel. Exod. 9.29. 1.Reg. 8.22. Psal. 143.6. |
| |
| 22 Soude Godt sulcx niet ondersoecken? want hy weet de verborgentheden des herten. |
| 23 d Maer 25 om uwent wille worden wy den gantschen dach gedoodt; wy worden geacht als slacht-schapen. |
| d Rom. 8.35. |
| 25 Om dat wy van u niet willen afwijcken, maer in u verbont volherden. |
| |
| 24 26 Waeckt op, waerom soudt ghy slapen, Heere? Ontwaeckt, en verstoot niet in eeuwicheyt. |
| 26 Menschelick van Godt gesproken, als elders dickwils, wanneer Godt sijne hulpe vertreckt: andersins en slaept noch en sluymert hy niet, Psal. 121.4. |
| |
| 25 Waerom soudt ghy u aengesicht verbergen? onse elende, ende onse onderdruckinge vergeten? |
| 26 Want onse ziele is in’t 27 stof nedergebogen; onse buyck kleeft aen d’aerde. |
| 27 Wy zijn ten uytersten vernedert, verdruckt, veracht, moedeloos ende verslagen. Vergelijckt Psal. 113.7. ende 119.25. item Thren. 3.29. |
| |
| 27 Staet op, ons 28 ter hulpe, ende verlost ons om uwer goedertierenheyt wille. |
| 28 And. ons tot een volkomene hulpe, om uyt te drucken, dat het hebreeusch woort hier een letter meer heeft, als ordinaris. Vergel. Psal. 3. op vers 3. ende onder Psal. 63.8. |
