Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| David bidt Godt seer vyerichlick om behoudenisse, volgens sijn vertrouwen, dat hy alleen op hem stelt: om oorsake van blijdschap te hebben, in plaetse van sijn tegenwoordich bitter lijden, dat hem vrienden ende vyanden, met woorden ende wercken, aendoen. ende gevoelende de vrucht sijns gebedts, roemt hy Godts voor-sorge ende goedertierenheyt over alle geloovige, ende bysonderlick over hem selven. |
| |
| 1 EEn Psalm Davids: voor den 1 Opper-sang-meester. |
| 1 Siet Psal. 4. op vers 1. |
| |
| 2 Op u, ô HEERE, a betrouw ick, en laet my niet beschaemt worden in eeuwicheyt; helpt my uyt door uwe 2 gerechticheyt. |
| a Psal. 22.6. ende 25.2, 3. ende 71.1, 2. Iesa 49.23 |
| 2 Die vereyscht, dat ghy u woort houdet, ende mijne rechtveerdige sake voorstaet. als Psal. 71.2. |
| |
| 3 Neycht uwe oore tot my, reddet my haestelick, weest my tot eenen 3 stercken rotzsteen: tot een 4 seer vast huys, om my te behouden. |
| 3 Hebr. rotzsteen der sterckte. |
| 4 Hebr. huys, ofte, plaetse der vasticheden, ofte, vestingen. |
| |
| 4 Want ghy zijt mijn steenrotzse, ende mijne burcht; Leydt my dan, ende 5 voert my om uwes Naems wille. |
| 5 Als een herder sijne schapen. Alsoo boven Psal. 23.2. |
| |
| 5 Doet my uytgaen uyt het net, dat sy voor my 6 verborgen hebben; want ghy zijt mijne sterckte. |
| 6 D. in het verborgen, ofte heymelick geleyt hebben. |
| |
| 6 b In uwe hant beveel ick mijnen 7 geest, ghy hebt my verlost, HEERE, ghy Godt der 8 waerheyt. |
| b Luc. 23.46. |
| 7 D. mijne ziele bevele ick uwe macht, bewaringe, sorge ende opsicht. |
| 8 Ofte, trouwe, dat is, ghy waerachtige, ofte, getrouwe Godt, die ghy uwe beloften, aen my gedaen, gehouden hebt. |
| |
| 7 Ick hate de gene, die op 9 valsche ydelheden acht nemen; ende ick betrouwe op den HEERE. |
| 9 Ofte, nietige, Hebr. ydelheden der valscheyt, ofte, nieticheyt. hy verstaet, die op vleeschelicke ende Afgodische hulpe vertrouwen. siet Deut. cap. 32.21. 1.Reg. 16.26. 2.Reg. 17.15. Psal. 62.11. Ierem. 2.5. ende 8.19. ende 10.15. ende 14.22. ende 23.16. Rom. 1.21. Vergel. Lev. 19. op vers 4. |
| |
| 8 Ick sal my verheugen ende verblijden in uwe goedertierenheyt, omdat ghy mijne elende hebt 10 aengesien, [ende] mijne ziele in benautheden 11 gekent. |
| 10 Siet Genes. 16. op vers 13. |
| 11 My niet versmaet, maer bemint ende besorcht. Vergel. Genes. 18. op vers 19. ende Psal. 1. op vers 6. |
| |
| 9 Ende en hebt my niet 12 overgelevert inde hant des vyants: ghy hebt mijne voeten doen staen in de ruymte. |
| 12 Ofte, besloten. als elders. |
| |
| 10 Zijt my genadich, HEERE, want my is bange: 13 van verdriet is doorknaecht mijn’ ooge, mijne ziele, ende mijn buyck. |
| 13 Als Psal. 6.8. |
| |
| 11 Want mijn leven is verteert van droeffenisse, ende mijne jaren van suchten; mijne kracht is 14 vervallen door mijne 15 ongerechticheyt: ende mijne beenderen zijn doorknaecht: |
| 14 Als wanneer yemant door onvermogen ende swackheyt struyckelt ende daer henen valt. Verg. Psal. 109.24. ende siet het contrarie, Psalm 105.37. |
| 15 D. straffe mijner ongerechticheyt. siet Genes. 4. vers 13. ende 19. op vers 15. ende vergel. Num. 14. op vers 33. Ier. 51. op vers 6. |
| |
| 12 Van wegen alle mijne wederpartijders ben ick, c oock mijnen nabueren, 16 grootelicx tot eenen smaet geworden, ende mijnen bekenden tot eenen schrick: die my op der straten sien, 17 vlieden van my wech. |
| c Iob 19.13. Psal. 38.12. |
| 16 Hebr. seer. |
| 17 Op datse by mijne wederpartijders niet suspect mogen worden, als ofse mijne sake toegedaen, ofte mijne vrienden waren. |
| |
| 13 Ick ben uyt het herte vergeten, als een doode; Ick ben geworden als een 18 bedorven vat. |
| 18 Ofte, vergaende, verlooren gaende. ten naesten by bedorven, datmen gantsch weynich ofte niet en acht, als nergens meer nut toe zijnde. Vergel. Deut. 26.5. Psal. 119.176. item Ierem. 22.28. |
| |
| 14 Want ick hoorde de 19 nasprake 20 van velen; vreese is van rontsomme, dewyle sy t’samen tegen my raetslaen: sy 21 dencken mijne 22 ziele te nemen. |
| 19 Ofte, faem-roovinge, lasteringe, quaetspreken. Vergel. Ierem. 20.10. |
| 20 Ofte, der Grooten. |
| 21 Ofte, Practiseren, maken aenslagen, om, etc. |
| 22 D. mijn leven. ofte aldus: als sy t’samen tegen my raetslaen, so dencken sy mijne ziele te nemen. |
| |
| 15 Maer ick vertrouw’ op u, o HEERE; ick segge, Ghy zijt mijn Godt. |
| 16 Mijne 23 tijden zijn in uwe hant; reddet my van de hant mijner vyanden, ende van mijne vervolgers. |
| 23 D. mijn leven ende al mijn wedervaren: hoe’t my oock soude mogen gaen, ick weet dat het alles aen u hangt, dat ghy’t alles regeert, ende dat het niet en is in mijner vyanden macht. |
| |
| 17 Laet u 24 aengesicht over uwen knecht lichten; verlost my door uwe goedertierenheyt. |
| 24 Siet Num. 6. op versen 25. 26. |
| |
| 18 HEERE, laet my niet beschaemt worden, want ick roep u aen; Laet de godtloose beschaemt worden, laetse swijgen in’t 25 graf. |
| 25 Datse van der aerden wechgenomen zijnde, hare quade practijcken, lasteringen, ende gewelt moeten laten aenstaen. And. laetste afgesneden, ofte, uytgeroeyt worden ten grave: gelijck het Hebr. woort oock genomen wort Psal. 49.13, 21, etc. |
| |
| 19 Laet de 26 valsche lippen stom worden, die hardt spreken tegen den rechtveerdigen, in hoochmoet ende verachtinge. |
| 26 Hebr. lippen der valscheyt. Siet Psal. 12.5. ende 27.12, etc. |
| |
| 20 d O hoe 27 groot is u goet, dat ghy wechgeleyt hebt voor de gene die u vreesen! [dat] ghy gewrocht hebt voor de gene die op u betrouwen, 28 in de tegenwoordicheyt der menschen kinderen! |
| d Iesa. 64.4. 1.Cor. 2.9. |
| 27 Ofte, menichfuldich. Dit siet wel op het goet, dat Godt den sijnen in het gemeyn, nae ziele ende lichaem, bereyt ende voor hen, als in eene schat-kamer, opgesloten heeft, om daer uyt ter bequamer ende bestemder tijt tot haren besten voor den dach te brengen, ende hen te doen genieten; maer spruyt uyt overdenckinge van eene bysondere ende onverwachte wonderlicke verlossinge aen David bewesen, als hy in een seer groot perijckel was van overvallen te worden, ende niet en konde gedencken, dat Godt sulck eene verlossinge voor hem bereyt hadde, als hem wedervoer: waer over hy aldus met verwonderinge uyt roept. |
| 28 Hebr. tegen over, voor. dat is, in het aenschouwen van al de werelt openbaer makende der vroomen onschult, ende met uwe wonderlicke onvoorsiene hulpe bewijsende dat sy u lief zijn, die tot u haren toevlucht nemen met geloovige gebeden. |
| |
| 21 Ghy verberchtse in’t verborgene 29 uwes aengesichts voor de 30 hoochmoedicheden 31 des mans; ghy versteecktse in eene hutte voor den 32 twist der tongen. |
| 29 Door betooninge van uwe vaderlicke gunste ende genadige tegenwoordicheyt, vertroost ende behout ghyse op eene wonderlicke verborgene wijse, waer van de werelt geen verstant en heeft, selfs dickwijls in verborgene schuyl-plaetsen, daer ghyse henen leydt, het ooge op haer hebt, besorchtse ende beschutse. Dit is aen David wel gebleken. Siet oock 1.Reg. 18.4. ende 19. versen 4, 5, 9, 11, etc. Hebr. 11.38. Vergel. oock Psal. 27.5. ende 32.7. |
| 30 Ofte, verbintenissen, t’samen-koppelingen, doorvlochtene, doornaeyde practijcken, ofte, rouwe aenslagen. |
| 31 Hier door kanmen een groot ende machtich persoon, als Saul, verstaen: ofte men kan’t nemen, des mans, dat is, des menschen, der menschen, ofte, eens yegelicken. |
| 32 D. twistige tongen, die den vroomen steets allerley verdriet, moeyte, ende perijckel berockenen met achterklap ende valsche beschuldingen. Siet Psal. 35.11. |
| |
| 22 33 Gelooft zy de HEERE, want hy heeft sijne goedertierenheyt aen my wonderlick 34 gemaeckt, [my voerende als] in eene 35 vaste stadt. |
| 33 Hebr. gesegent. |
| 34 D. op eene wonderbare wijse aen my bewesen. Vergel. Psal. 4.4. siet het contrarie Deut. 28.59. |
| 35 Hebr. stadt der vasticheyt: hy wil seggen, dat hem Godt soo wel bewaert heeft in’t open velt, daer hy omcingelt scheen te wesen, ende niet te konnen ontkomen, als of hy in eene stercke vaste stadt geweest ware. |
| |
| 23 Ick 36 seyde wel in mijn 37 haesten; Ick ben 38 afgesneden van voor uwe oogen: dan noch hoordet ghy de stemme mijner smeeckingen als ick tot u riep. |
| 36 T.w. by my selven, D. ick dachte. |
| 37 Dit schijnt te sien op de historie 1.Sam. 23.26. alwaer’t selve Hebr. woort van Davids haesten gebruyckt wort, dat hier staet: indien het Godt te dier tijt niet seer wonderbaerlick versien en hadde, so was het nae alle apparentie met David gedaen geweest: Siet de aengetogene plaetse. |
| 38 ’T perijckel was soo groot ende klaer voor oogen, ende d’ ontkominge nae menschelick oordeel soo onmogelick, ende ongelooflick, dat ick door menschelicke swackheyt ende verbaestheyt dachte, nu en siet Godt niet meer op my. dat hy nochtans, niet tegenstaende dese verbaestheyt, tot Godt in desen noot seer smeeckelick gebeden heeft, betuycht het volgende. Vergel. Psal. 116. op vers 11. Ione 2.4. |
| |
| 24 Hebbet den HEERE lief, ghy alle sijne 39 gunst-genooten; [want] de HEERE behoedt de 40 geloovige, ende vergeldt overvloedelick den genen die hoochmoet bedrijft. |
| 39 Siet Psal. 4. op vers 4. |
| 40 Ofte, getrouwe, waerachtige. And. bewaert getrouwicheden. Siet Psal. 12. op vers 2. |
| |
| 25 e 41 Zijt sterck, ende hy sal u lieder herte verstercken; alle ghy die op den HEERE hopet. |
| e Psal. 27.14. |
| 41 Als Psal. 27.14. siet aldaer. |
