Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| Iob verdedicht sijn onschult tegen sijne vrienden, vers 1, etc. bewijst dat hy geen godtloos hypocrijt en was, 7. hy bekent, ende staet toe, dat de godtloose hier oock somtijts van Godt gestraft worden, ’t welck hy noyt geloochent en hadde, 11, etc. |
| |
| 1 ENde Iob 1 ginck voort sijne 2 spreucke op te heffen, ende seyde: |
| 1 T.w. na dat hy een weynich geswegen hadde, verwachtende antwoorde van sijne vrienden. |
| 2 Vergel. Num. 23.7. ende 1.Reg. 4.32. ende de aenteeck. |
| |
| 2 [Soo waerachtich als] Godt leeft, 3 die mijn recht wechgenomen heeft; ende de Almachtige, die mijne ziele heeft 4 bitterheyt aengedaen; |
| 3 Dat is, die mijne goede sake, die ick tegen mijne vrienden hebbe, schijnt op-geschort, ende uyt de hant gelecht te hebben, om geene kennisse daer van te nemen, ende die door sijn oordeel af te handelen. |
| 4 Dat is, seer scherpe droefheyt aengebracht. Vergel. Ruth 1.20. ende 2.Reg. 4. vers 27. ende de aent. |
| |
| 3 Soo lange als mijnen 5 adem in my sal zijn, ende het 6 geblaes Godts in mijne neuse; |
| 5 Verstaet door den adem ende het geblaes Godts in des menschen neuse, het leven des menschen ende de ziele, waer door het lichaem leeft. Vergel. Gen. 2.7. ende 1.Reg. 17.17. met d’aent. ende Iesa. 2.22. |
| 6 Siet de voorg. aent. |
| |
| 4 Indien mijne lippen onrecht sullen spreken, ende indien mijne tonge bedroch 7 sal uytspreken. |
| 7 Voecht hier by, dat my Godt straffe, ofte wee my, etc. Siet Gen. 14. op vers 23. |
| |
| 5 8 ’T zy verre van my, dat ick u lieden 9 rechtveerdigen soude: 10 tot dat ick den geest sal gegeven hebben, en sal ick 11 mijne oprechticheyt van my niet wechdoen. |
| 8 And. ’tzy my een onreyn dinck indien ick u lieden rechtveerdige, tot dat ick den geest geve. |
| 9 Siet vande beteeckeninge deses woorts Gen. 44. op vers 16. |
| 10 D. soo lange als ick leven sal: ’twelck nae de maniere van spreken der H. Schrift soo veel is, als nemmermeer. siet Gen. 28. op vers 15. |
| 11 D. niet nalaten, tegen alle beschuldingen te verdedigen. |
| |
| 6 Aen mijne 12 gerechticheyt sal ick vast-houden, ende en salse niet laten varen: mijn herte 13 en sal [die] niet versmaden 14 van mijne dagen. |
| 12 T.w. van mijn onstrafbaer leven voor de menschen, ende mijne goede conscientie voor Godt, soo veel aengaet de sonden, daer mede ick beswaert worde. |
| 13 Dat is, in geen gevaer laten komen, ende over hare verdedinge sorgeloos zijn. Alsoo beteeckent het Hebr. woort versmaden eenige sake door kleynachtinge in perijckel stellen: ende onbeschermt laten. Iud. 5.18. 2.Sam. 23.9. |
| 14 Dat is, mijn leven lanck, ofte: van wegen mijne [voorige] dagen. D. uyt oorsake van mijn voorgaende leven: te weten, als of ick een hypocrijt, ofte godtloos mensche geweest ware. |
| |
| 7 Mijn vyant 15 zy als de godloose; ende die hem tegen my opmaeckt, als de verkeerde. |
| 15 D. worde daer voor gehouden: want het is godtloosheyt, ende verkeertheyt, den onschuldigen te veroordeelen: ofte, Soo hate ick de godtloosheyt, dat ick mijnen vyanden die toewensche. Siet eene gelijcke maniere van spreken, 2.Sam. 18.32. ofte, sal zijn. D. Soo verre van daer ist, dat ick een booswicht zy, dat sy, die my daer voor ten onrechten houden, voor sulcke bevonden sullen worden. Siet onder 42.7. |
| |
| 8 a Want wat is de verwachtinge des 16 huychelaers, als hy sal gierich geweest zijn; wanneer Godt sijne ziele sal 17 uyttrecken? |
| a Matth. 16.26. Luc. 12.20. |
| 16 Verst. geene. Tis eene vrage, die sterckelick loochent. Vergel. Genes. 18. op vers 17. Iob bewijst hier mede dat hy geen huychelaer en was, om dat sijne verwachtinge gantsch goet, ende in Godt gegrontvest was. Siet bov. 13. versen 15, 16, ende 19. versen 25, 26. 27. |
| 17 Ofte, ontbinden. T.w. uyt sijn lichaem door de doot. Een bewijs van de onsterffelickheyt der ziele. Vergelijckt Gen. 35.18. ende de aenteeckeninge 1.Reg. 19.4. Ioan. 4. vers 3. Luc. 12.20. |
| |
| 9 b Sal Godt 18 sijn geroep hooren, als benauwtheyt over hem komt? |
| b Iob 35.12. Psal. 18.42. ende 109.7. Prov. 1.28. ende 28.9. Iesa. 1.15. Ierem. 14.12. Ezech. 8.18. Mich. 3.4. Ioh. 9.31. Iac. 4.3. |
| 18 Te weten, des huychelaers, ende godtloosen, met den welcken ick geene gemeenschap en hebbe; dewijle hy my verhoort, ick my in hem vermake, ende hem aenroepe. Siet bov. 6.10. ende 12.4. ende 13.14. ende 19.25, 26. |
| |
| 10 Sal hy sich verlustigen in den Almachtigen? sal hy Godt aenroepen t’aller tijt? |
| 11 Ick sal ulieden leeren 19 van de hant Godts: dat by den Almachtigen is, en sal ick niet verhelen. |
| 19 D. dat aengaet de hant Godts. De Hebr. letter Beth, wort oock voor van genomen, Exod. 12, 43, 44, 45. Psal. 87.3. Verstaet hier door de hant Godts sijn besluyt, ende des selven uytvoeringe: Alsoo Actor. 4.28. |
| |
| 12 Siet, ghy selve alle 20 hebt’et gesien: ende waerom wort ghy dus door 21 ydelheyt 22 verydelt? |
| 20 Dat is, door ervarentheyt bevonden, dat ick verhaelt hebbe, ende noch verhalen sal, van de regeringe, die Godt houdt ontrent de vrome, ende de onvrome. |
| 21 Dat is, onverstandicheyt, waer door sy van het voorgemelde niet recht en oordeelden, nochte en spraken. |
| 22 D. verdwaelt, ende verdwaest in uwe bedenckingen, ende propoosten. |
| |
| 13 c Dit 23 is het deel des godloosen menschen by Godt; ende de erve der tyrannen, [die] sy van den Almachtigen ontfangen sullen. |
| c Iob 20.29. |
| 23 T.w. dat ick nu voordragen sal. Iob staet sijne vrienden toe, dat de boose hier by wijlen mede gestraft worden: gelijck hy oock dat niet geloochent en hadde, hebbende alleen geleert, datse meest in voorspoet leven, ende van gemeene plagen vry gaen. |
| |
| 14 Indien 24 sijne kinderen vermenichvuldigen, d ’tis 25 ten sweerde: ende sijne 26 spruyten en sullen 27 van broot niet versadiget worden. |
| 24 T.w. des boosen. |
| d Deut. 28.41. Hos. 9.13. |
| 25 D. om elendelick door de hant der vyanden, ofte der Overicheyt, ofte andere eene geweldige doot te sterven. |
| 26 D. kinderen, ende nakomelingen. Siet bov. 5. op vers 25. |
| 27 D. vergaen van honger. Van het tegendeel, het welcke aldermeest geschiet. Siet Psal. 17.14. |
| |
| 15 Sijne 28 overgeblevene sullen 29 inde doot begraven worden: ende e sijne weduwen en sullen 30 niet weenen. |
| 28 Die van het sweert ende den honger overich zijn. |
| 29 D. sy sullen soo in’t graf geraken, dat hare gedachtenisse mede sal begraven worden, als onweerdich, ende stinckende by de menschen. Vergel. Psal. 49.13. |
| e Psal. 78.64. |
| 30 T.w. in der selver begravenisse, ende dat om de gedachtenisse van hare groote boosheyt; ofte, om datse niet statelick begraven en souden worden. |
| |
| 16 So hy silver op-gehoopt sal hebben, als stof: ende kleedinge bereydt, als leem: |
| 17 Hy salse bereyden, f maer de rechtveerdige salse aentrecken: ende de onschuldige sal het silver deelen. |
| f Prov. 28.8. Eccl. 2.26. |
| |
| 18 31 Hy bouwt sijn huys als eene motte; ende als een 32 hoeder de hutte maeckt. |
| 31 Hy vergel. den godtloosen by eene motte, die voor haer een sacht huysken maeckt in kostelick gewaet, daer uyt sy haest verdreven wort, om alsoo sijnen onsekeren, ende licht vergaenden voorspoet aen te wijsen. Vergel. boven 8.14. |
| 32 Ofte: als eene hutte [die] de hoeder maeckt. Eene ander gelijckenisse, die ten selven eynde dient, genomen van een hoeder, die gestelt is, om eenich gewas, ofte beesten te wachten, die wel eene hutte tot sijn gemack lichtelick opmaeckt, maer daer nae haestelic verlaten moet, om dat sijn werck ophoudt, ofte de hutte vervalt. |
| |
| 19 g Rijck ligt hy 33 neder, ende en wort niet 34 wechgenomen: 35 doet hy sijne oogen open, so en is hyer niet. |
| g Psal. 49.18. |
| 33 Te weten, om te slapen. Alsoo wort het woort nederliggen genomen, Genes. 19.4. Siet de aenteeck. And. de rijcke sal neder-liggen, dat is, sterven, ende niet vergadert worden, te weten, tot sijne volckeren, dat is, niet begraven worden. |
| 34 Te weten, door den doot. Dat is, hy en sterft noch niet. Siet Psal. 46. op vers 9. And. alsser niet wech-genomen en is. Te weten, vande dieven, ofte roovers. |
| 35 D. wort hy des nachts wacker, niet denckende op eenige swaricheyt, so komt hem in der haest ende onversiens het verderf over. als int volg. verklaert wort. And. Als hy sijn oogen opent so en isser niet. Dat is, hy vindt hem in eenen nacht van al sijn goet berooft. |
| |
| 20 h Verschrickingen sullen hem 36 als wateren aengrijpen: 37 ’snachts sal hem 38 een wervel-wint wechstelen. |
| h Iob 15.21. ende 18.11. |
| 36 T.w. die met gewelt yewers inbrekende, alles met hen wech-rucken. Tegenheden, ende elenden worden by wateren vergeleken. Siet 2.Sam. 22. op vers 17. ende bov. 22.11. |
| 37 Dat is, het ongeluck sal hem onversiens, ende met gewelt overvallen. De schrickelicke oordeelen Godts geschieden dickwils des nachts, Exod. 12.29. ende 14.24. 2.Reg. 19.35. Iesa. 15.1. Dan. 5.30. Matth. 25.6. |
| 38 Siet van dese gelijckenisse breeder, Iob. 9. op vers 17. ende 21. op vers 18. |
| |
| 21 De 39 Ooste wint sal hem wechvoeren, dat hy henen gaet: ende sal hem wechstormen 40 uyt sijne plaetse. |
| 39 Hy vergel. by desen wint, (die in die landen seer fel, geweldich, ende schadelick was) de gramschap Godts. siet Exod. 10. op vers 13. |
| 40 Dat is, uyt sijn aensien, huys, rijckdom, gemack, ende weerdicheyt. Vergel. bov. 8. op vers 18. |
| |
| 22 Ende [Godt] sal 41 [dit] over 42 hem werpen, ende niet sparen: van sijne hant sal hy 43 snellick vlieden. |
| 41 Te weten, de voorgemelde, ende der selver gelijcke straffen. |
| 42 Te weten, den godtloosen. |
| 43 Hebr. vliedende vlieden. te weten, als hy hem sal gevoelen van Godt geplaecht te zijn. |
| |
| 23 44 [Een yeder] sal over hem met sijne 45 handen klappen: ende 46 over hem fluyten uyt 47 sijne plaetse. |
| 44 T.w. die hem in sijn ongeluck sal sien, ende verstooten uyt sijne plaetse. |
| 45 Te weten, tot een teecken, datmen hem veracht, ende bespot. alsoo Thren. 2.15. Ezech. 25.6. Zeph. 2.15. |
| 46 Siet 1.Reg. 9. op vers 8. |
| 47 T.w. des genen, die schuyffelt, ofte des godtloosen, daer over geschuyfelt wort. |
