Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| 1 ABraham nu was out [ende] wel bedaecht: ende de HEERE hadde Abraham in alles gesegent. |
| 2 So sprack Abraham tot sijnen knecht, den outsten sijnes huyses, regerende over alles dat hy hadde: Legt doch uwe hant onder mijne heupe, |
| 3 Op dat ick u doe sweeren by den HEERE den Godt des hemels, ende den Godt der aerde, dat ghy mijnen sone geene vrouwe nemen en sult van de dochteren der Canaaniten, in ’t midden der welcker ick woone: |
| 4 Maer dat ghy nae mijn lant, ende nae mijne maechschap trecken, ende mijnen sone Isaac eene vrouwe nemen sult. |
| 5 Ende die knecht seyde tot hem; Misschien sal die vrouwe my niet willen volgen in dit lant: sal ick dan uwen sone moeten wederbrengen in het lant daer ghy uytgetogen zijt? |
| 6 Ende Abraham seyde tot hem; Wacht u, dat ghy mijnen sone niet weder daer henen en brengt. |
| 7 De HEERE de Godt des hemels, die my uyt mijnes vaders huys, ende uyt het lant mijner maechschap genomen heeft, ende die tot my gesproken heeft, ende die my gesworen heeft, seggende, Uwen zade sal ick dit lant geven; die selve sal sijnen Engel voor u aengesichte senden, dat ghy mijnen sone van daer eene vrouwe neemt. |
| 8 Maer indien de vrouwe u niet volgen en wil, so sult ghy reyn zijn van desen mijnen eede: alleenlick en brengt mijnen sone daer niet weder henen. |
| 9 Doe leyde de knecht sijne hant onder Abrahams sijnes heeren heupe: ende hy swoer hem over dese sake. |
| 10 Ende die knecht nam tien kemelen van sijnes heeren kemelen, ende tooch henen, ende al het goet sijnes heeren was in sijne hant: ende hy maeckte sich op, ende tooch henen nae Mesopotamien, nae de stadt Nahors. |
| 11 Ende hy dede de kemelen nederknielen buyten de Stadt, by eenen waterput, des avont-tijts, ten tijde als de putsters uyt quamen. |
| 12 Ende hy seyde, HEERE, Godt mijnes heeren Abrahams, doet[se] my doch heden ontmoeten, ende doet weldadicheyt by Abraham mijnen heere. |
| 13 Siet, ick stae by de waterfonteyne, ende de dochteren der mannen deser stadt zijn uytgaende om water te putten: |
| 14 So geschiede, dat die jongedochter, tot de welcke ick sal seggen, Neygt doch uwe cruycke dat ick drincke, ende sy sal seggen: Drinckt, ende ick sal oock uwe kemelen drencken: die selve [zy] die ghy uwen knecht Isaac toegewesen hebt, ende dat ick daer aen bekenne, dat ghy weldadicheyt by mijnen Heere gedaen hebt. |
| 15 Ende het geschiedde eer hy geeyndicht hadde te spreken, siet, soo quam Rebecca uyt, dewelcke Bethuel geboren was, den sone van Milca, huysvrouwe van Nahor, den broeder Abrahams, ende sy hadde hare cruycke op hare schouder. |
| 16 Ende die jonge dochter was seer schoon van aengesicht, een maecht, ende geen man en hadde haer bekent: ende sy ginck af nae de fonteyne, ende vulde hare cruycke, ende ginck op. |
| 17 Doe liep die knecht haer te gemoete, ende hy seyde; Laet my doch een weynich waters uyt uwe cruycke drincken. |
| 18 Ende sy seyde; Drinckt mijn heer: ende sy haestede, ende liet hare cruycke neder op hare hant, ende gaf hem te drincken. |
| 19 Als sy nu voleyndt hadde van hem drincken te geven, seyde sy; Ick sal oock voor uwe kemelen putten, tot dat sy voleyndt hebben te drincken. |
| 20 Ende sy haestede, ende goot hare cruycke uyt inden drinckback, ende liep weder nae den put, om te putten, ende sy puttede voor alle sijne kemelen. |
| 21 Ende de man ontsettede sich over haer, stilswijgende, om te mercken of de HEERE sijnen wech voorspoedich gemaeckt hadde, ofte niet. |
| 22 Ende het geschiedde, als de kemelen voleyndt hadden te drincken, dat die man een gouden voorhooft ciersel nam, welcks gewichte was een halve sikel, ende twee arm-ringen aen hare handen, welcker gewichte was tien [sikelen] gouts. |
| 23 Want hy hadde geseyt; Wiens dochter zijt ghy? geeft het my doch te kennen: isser oock ten huyse uwes vaders plaetse voor ons, om te vernachten? |
| 24 Ende sy hadde tot hem geseyt, Ick ben de dochter Bethuels, des soons van Milca, die sy Nahor gebaert heeft. |
| 25 Voorder hadde sy tot hem geseyt, Oock isser stroo, ende veel voeders by ons, oock plaetse om te vernachten. |
| 26 Doe neygde die man sijn hooft, ende aenbadt den HEERE. |
| 27 Ende hy seyde: Gelooft zy de HEERE de Godt mijns heeren Abrahams, die sijne weldadicheyt, ende waerheyt niet nagelaten en heeft van mijnen heere: aengaende my, de HEERE heeft my op desen wech geleydt, ten huyse van mijns heeren broederen. |
| 28 Ende die jonge dochter liep, ende gaf ten huyse harer moeder te kennen, gelijck dese saken waren. |
| 29 Ende Rebecca hadde eenen broeder, wiens name was Laban: ende Laban liep tot dien man nae buyten tot de fonteyne. |
| 30 Ende het geschiedde, als hy dat voorhooft-ciersel gesien hadde, ende de arm-ringen aen sijnes susters handen; ende als hy gehoort hadde de woorden sijner suster Rebecca, seggende, Alsoo heeft die man tot my gesproken: So quam hy tot dien man, ende siet hy stont by de kemelen, by de fonteyne. |
| 31 Ende hy seyde; Comt in, ghy gesegende des HEEREN, waerom soudt ghy buyten staen? want ick hebbe het huys bereydt, ende de plaetse voor de kemelen. |
| 32 Doe quam die man nae ’t huys toe, ende men ontgordde de kemelen, ende men gaf den kemelen stroo, ende voeder; ende water om sijn voeten te wasschen, ende de voeten der mannen die by hem waren. |
| 33 Daer na wert hem te eten voorgeset: maer hy seyde; Ick en sal niet eten tot dat ick mijne woorden gesproken hebbe: ende hy seyde; Spreeckt. |
| 34 Doe seyde hy: Ick ben Abrahams knecht. |
| 35 Ende de HEERE heeft mijnen heere seer gesegent, so dat hy groot geworden is: ende hy heeft hem gegeven schapen, ende runderen, ende silver ende gout, ende knechten, ende maechden, ende kemelen, ende ezelen. |
| 36 Ende Sara mijns heeren huysvrouwe heeft mijnen heere eenen sone gebaert, na dat sy out geworden was: ende hy heeft hem gegeven alles wat hy heeft. |
| 37 Ende mijn heere heeft my doen sweeren, seggende, Ghy en sult mijnen sone geene vrouwe nemen vande dochteren der Canaaniten, in welcker lant ick woone. |
| 38 Maer ghy sult trecken nae mijns vaders huys, ende nae mijn geslachte, ende sult mijnen sone eene vrouwe nemen: |
| 39 Doe seyde ick tot mijnen heere: misschien en sal my die vrouwe niet volgen. |
| 40 Ende hy seyde tot my: De HEERE voor wiens aengesichte ick gewandelt hebbe, sal sijnen Engel met u senden, ende hy sal uwen wech voorspoedich maken, dat ghy mijnen sone eene vrouwe neemt uyt mijn geslachte, ende uyt mijns vaders huys. |
| 41 Dan sult ghy van mijnen eedt reyn zijn, wanneer ghy tot mijn geslachte sult gegaen zijn: ende indien syse u niet en geven, so sult ghy reyn zijn van mijnen eedt. |
| 42 Ende ick quam heden aen de fonteyne; ende ick seyde, O HEERE, Godt mijnes Heeren Abrahams, So ghy nu mijnen wech voorspoedich maken sult, op den welcken ick gae: |
| 43 Siet, ick stae by de water-fonteyne; So geschiede, dat de maecht die uytkomen sal om te putten, ende tot de welcke ick seggen sal, Geeft my doch een weynich waters te drincken uyt uwe kruycke; |
| 44 Ende sy tot my sal seggen, Drinckt ghy oock, ende ick sal oock uwe kemelen putten: dat dese die vrouwe zy, die de HEERE mijnes heeren sone heeft toegewesen. |
| 45 Eer ick geeyndigt hadde te spreken in mijn herte, Siet so quam Rebecca uyt, ende hadde hare kruycke op hare schouder, ende sy quam af tot de fonteyne, ende puttede: ende ick seyde tot haer, Geeft my doch te drincken: |
| 46 So haestede sy, ende liet hare cruycke van haer neder, ende seyde, Drinckt ghy, ende ick sal oock uwe kemelen drencken: ende ick dronck, ende sy drenckte oock de kemelen. |
| 47 Doe vraegde ick haer, ende seyde, Wiens dochter zijt ghy? ende sy seyde, De dochter Bethuels, des soons Nahors, welcke Milca hem gebaert heeft: so leyde ick het voorhooft-ciersel op haer aengesichte, ende d’arm-ringen aen hare handen: |
| 48 Ende ick neygde mijn hooft, ende aenbadt den HEERE, ende ick loofde den HEERE den Godt mijnes heeren Abrahams, die my op den rechten wech geleydt hadde, om de dochter van mijns heeren broeder voor sijnen sone te nemen. |
| 49 Nu dan, so ghy lieden weldadicheyt, ende trouwe aen mijnen heere doen sult, gevet my te kennen, ende so niet, gevet my [oock] te kennen, op dat ick my ter rechter of ter slinckerhant wende. |
| 50 Doe antwoordde Laban, ende Bethuël, ende seyden; Vanden HEERE is dese sake voortgecomen, wy en konnen quaet noch goet tot u spreken. |
| 51 Siet Rebecca is voor u aengesichte, neemtse ende treckt henen; sy zy uwes Heeren soons vrouwe, gelijck de HEERE gesproken heeft. |
| 52 Ende het geschiedde, als Abrahams knecht hare woorden hoorde, so booch hy sich ter aerde voor den HEERE. |
| 53 Ende de knecht langde voort silvere cleynodien, ende gouden cleynodien, ende cleederen; ende hy gafse Rebecca: hy gaf oock haren broeder, ende hare moeder kostelickheden. |
| 54 Doe aten ende droncken sy, hy, ende de mannen die by hem waren, ende sy vernachteden: ende sy stonden des morgens op, ende hy seyde; Latet my trecken tot mijnen heere. |
| 55 Doe seyde haer broeder, ende hare moeder; Laet de jonge dochter [eenige] dagen, ofte tiene, by ons blijven, daer na sult ghy gaen. |
| 56 Maer hy seyde tot hen; En houdt my niet op, dewijle de HEERE mijnen wech voorspoedich gemaeckt heeft: laet my trecken dat ick tot mijnen heere gae. |
| 57 Doe seyden sy; Laet ons de jonge dochter roepen, ende haren mont vragen. |
| 58 Ende sy riepen Rebecca, ende seyden tot haer; Sult ghy met desen man trecken? ende sy antwoordde; Ick sal trecken. |
| 59 Doe lieten sy Rebecca hare suster, ende hare voester trecken; mitsgaders Abrahams knecht, ende sijne mannen. |
| 60 Ende sy segenden Rebecca, ende seyden tot haer; O onse suster, wordet ghy tot duysenden milioenen, ende u zaet besitte de poorte sijner haters. |
| 61 Ende Rebecca maeckte haer op, met hare jonge dochteren, ende sy reden op kemelen, ende volgden den man: ende die knecht nam Rebecca, ende tooch henen. |
| 62 Isaac nu quam van daer men komt tot den put Lachai roï: ende hy woonde in ’t Suyderlant. |
| 63 Ende Isaac was uytgegaen om te bidden in ’t velt, tegen ’t naken van den avont: ende hy hief sijne oogen op, ende sach toe, ende siet de kemelen quamen. |
| 64 Rebecca hief oock hare oogen op, ende sy sach Isaac: ende sy viel van den kemel af. |
| 65 Ende sy seyde tot den knecht; Wie is die man, die ons in ’t velt te gemoete wandelt? ende de knecht seyde; Dat is mijn heere: doe nam sy den sluyer, ende bedeckte haer. |
| 66 Ende de knecht vertelde Isaac alle de saken die hy gedaen hadde. |
| 67 Ende Isaac brachtse inde tente sijner moeder Sara, ende hy nam Rebecca, ende sy wert hem ter vrouwe, ende hy haddese lief: also wert Isaac getroost na sijns moeders [doot]. |
